Geleceğin teknolojilerine hâkim olmanızı sağlayan yazılım dünyasının dili programlamadır. Bulut santral sistemleri kapsamından verilerin depolanmasına pek çok detay programlama dili sayesinde gerçekleşir. Bilgisayarlar doğru bir şekilde çalışmasından sorumlu olan programlama dilleri ve kullanım alanları son derece çeşitli olsa da bazı alternatifler, diğerlerine göre öne çıkar. Bu doğrultuda 2023 yılında popüler olan ve en çok kullanılan programlama dillerini sizin için mercek altına aldık.
Guido van Rossum tarafından yaratılan ve 1991 yılında piyasaya sürülen Python, programlama dilleri arasında oldukça kolay ve güçlüdür. Web sitesi yapma, yazılım geliştirme, matematik ve sistem komut dosyaları için kullanılan Python, yüksek seviyeli programlama dilleri arasında yer alır. Yapılandırılmış, nesne yönelimli ve işlevsel programlama başta olmak üzere çoklu paradigmaları destekleyen Python’la web uygulamaları oluşturabilir, büyük verileri işleyebilir, karmaşık matematik işlemlerini gerçekleştirebilir veya üretime hazır yazılım geliştirebilirsiniz.
Farklı platformlarda çalışma avantajı da sunan Python, basit bir söz dizimine sahiptir. Böylece yazılım geliştiriciler, söz konusu dille daha az satır kullanarak kolayca programlar yazabilirler. Kod yazılır yazılmaz çalıştırılmasına izin veren bu programlama diliyle pratik bir şekilde prototip oluşturabilirsiniz. Bilimsel programlama dilleri arasında gösterilen Python, hesaplamalı dil bilim ve matematik için de sıklıkla tercih edilir.
1995 yılında Brendan Eich tarafından geliştirilen JavaScript, son derece popüler olan web programlama dilleri arasında yer alır. Dinamik olarak güncellenen içerik oluşturmanıza, multimedyayı kontrol etmenize ve görüntüleri canlandırmanıza izin veren bu programlama dili, web sitelerinin çoğunda kullanılır. Son dönemlerde ise sitelerin backend inşasında da kullanılmaya başlanmıştır.
Dinamik yazım, prototip tabanlı nesne yönelimi ve birinci sınıf işlevlere sahip olan JavaScript, web geliştiriciler için HTML ve CSS ile beraber bilinmesi gereken programlama dillerinden biridir. Yazılım geliştiricilere çeşitli arayüzler sunan JavaScript ile ilgi çekici web siteleri oluşturmak mümkündür. Esnek bir programlama dili olan JavaScript; hız, kullanım kolaylığı, çok yönlülük, güçlü çerçeveler ve güncellemeler başta olmak üzere pek çok avantaja sahiptir.
Mobil programlama dilleri arasında yer alan Java, ilk olarak James Gosling tarafından geliştirilmiş ve 1995 yılında piyasaya sürülmüştür. Basit ve güvenli bir programlama dili olduğu için sıklıkla tercih edilen Java, söz dizimi bakımından C ve C++'a benzer. Yazılım oluşturulduktan sonra her yerde çalıştırmasına izin vermeyi amaçlar. Nesne tabanlı programlama dillerinden biri olan Java ile mobil uygulamalardan oyunlara kadar pek çok yazılım geliştirmek mümkündür. IoT çözümleri için de yararlanabileceğiniz bu programlama diliyle aklınıza gelebilecek birçok fikri uygulayabilirsiniz..
C-Sharp olarak da bilinen C#, 2000’de Microsoft’tan Anders Hejlsberg tarafından geliştirilmiştir. NET Framework üzerinde çalışan bu programlama dilinde web ve masaüstü uygulamalarından oyunlara kadar pek çok yazılım geliştirmek mümkündür. Birden fazla paradigmayı destekleyen C#, modern ve nesne tabanlı programlama dilidir. Diğer programlama dillerine göre daha hızlı kod yazmanıza imkân tanıyan C-Sharp; Windows masaüstü uygulamaları, kurumsal çözümler ve oyun geliştirmek için doğru bir seçimdir. Söz dizimi insan diline benzeyen C#, bir makine kodundan yüksek düzeyde soyutlama yapabilir.
Google'dan Robert Griesemer, Rob Pike ve Ken Thompson’ın tasarladığı Go, üst düzey bir programlama dilidir. Söz dizimi C'ye benzese de bellek güvenliği, işlem hızı ve verimlilik bakımından ondan daha ileridir. Programlama dilleri arasındaki farklar söz konusu olduğunda birçok özelliğiyle öne çıkan Go, son derece hızlı ve kapsamlıdır.
Açık kaynaklı programlama dili olan Go, karmaşık süreçler için yazılım geliştirmeyi basitleştirebilir. Yapay zekâ ve veri bilimi alanında kullanabileceğiniz Go, bellekte sadece 2 KB yer kaplar. Üst düzey verimlilik sunan bu programlama diliyle çalışırken aynı anda birkaç işlemin yapılması mümkündür.
iOS programlama dili olarak yararlanabileceğiniz Swift, kullanımı kolaylığı sunar. Apple’un iOS ve MacOS uygulamaları geliştirmek için tasarladığı bu güçlü programlama dili, nesne yönelimlidir. Açık kaynak kodlu Swift, kullanıcı dostu olduğu için hayalinizdeki uygulamayı geliştirebilmenize olanak tanır. Hızlı ve verimli bir programlama dili olan Swift, siz uygulamanıza odaklanırken zamandan tasarruf etmenizi de sağlar.
Kod yazarken ortaya çıkan hataları size hemen gösteren Swift, diğer programlama dillerinin aksine kolayca öğrenilebilir. Swift, uygulama geliştirmek isteyen herkesin yararlanabileceği eşsiz bir programlama dilidir. Özellikle programlama dilleri öğrenme konusunda zorluk yaşayanlar söz konusu avantajlarıyla öne çıkan Swift’i tercih edebilirler.
Üst düzey, genel amaçlı bir programlama dili olan Rust, yazılım geliştiricisi Graydon Hoare tarafından 2006 yılında geliştirilmiştir. Diğer programlama dilleriyle kıyaslandığında Rust, performans ve eşzamanlılık bakımından öne çıkar. Sistem programlama amacıyla sıklıkla tercih edilen bu dil, birçok hesaplamayı paralel olarak gerçekleştirebilir. Son derece hızlı olan Rust, aynı zamanda bellek bakımından da verimlidir. Diğer programlama dilleriyle de entegre ederek kullanabileceğiniz Rust, birçok hata sınıfını ortadan kaldırarak iş parçacığı güvenliğini sağlar.
Dinamik ve açık kaynak koda sahip bir programlama dili olan Ruby, 1990’larda Yukihiro "Matz" Matsumoto tarafından geliştirilmiştir. Nesne tabanlı ve işlevsel programlama başta olmak üzere çoklu paradigmaları destekler. Programlama üretkenliği ve basitliği baz alınarak tasarlanan Ruby, üst düzey ve genel amaçlıdır.
Kolay bir söz dizimi olan bu programlama dili, web geliştirmeye yeni başlayanlar için ideal bir seçimdir. Ruby’nin birçok açık kaynak kitaplığı oluşturan aktif topluluğu da programlama dilini öğrenmenizi kolaylaştırır. Çok yönlü bir dil olan Ruby ile web geliştirme dışında masaüstü uygulamalar ve hatta oyunlar da oluşturabilirsiniz. Ruby on Rails (“RoR”) olarak adlandırılan web uygulama çerçevesi ise bu programlama diliyle uygulama geliştirmeyi daha da kolay kılar.
1993 yılında Rasmus Lerdorf tarafından geliştirilen ve 1995'te piyasaya sürülen PHP, son derece popular bir programlama dilidir. Açık kaynak kodlu bir dil olan PHP, geniş kapsamlı bir kütüphaneye sahiptir. Farklı platform ve teknolojilere rahatlıkla uyum sağlayan bu programlama diliyle yüksek hıza ulaşabilirsiniz. Yazılımı birden çok platformda kullanma olanağı ve gelişmiş güvenlik özellikleri sunan PHP, tüm bu avantajlarına ek olarak kolaylıkla öğrenebileceğiniz bir programlama dilidir. PHP ile admin için kullanım kolaylığı sunan dinamik web siteleri hazırlayabilirsiniz.
Ücretsiz ve açık kodlu bir programlama dili olan TypeScript, 2012 yılında piyasa sürüldüğünden biri JavaScript için sıklıkla tercih edilir. JavaScript'in eksikliklerini kompanse edecek bir programlama dili olan TypeScript, büyük ölçekli uygulamaların geliştirilmesi için idealdir. JavaScript’in bir çeşidi olarak görebileceğiniz bu programlama dili, onunla söz dizimi ve anlam bilim açısından akrabadır. Bununla beraber getirdiği ek araçlarla üretkenliği artırır ve büyük kod tabanlarının oluşturulmasını kolaylaştırır. Bu anlamda başarılı bir inovasyon örneği olarak gösterilen TypeScript, pek çok avantaj sunar. Bu programlama dili; strict typing ve type annotations özellikleriyle yazılım geliştirmelerinizi çok daha güçlü bir hâle getirir.
Yazılım geliştiriciler, genellikle birden fazla programlama dilinde yetkinlik kazanırlar. Böylece farklı ihtiyaçlarına yönelik olarak en doğru ve verimli dili kullanabilirler. Teknoloji çağının yazılım geliştiricilere sunduğu avantajlı programlama dilleri arasında seçim yapmakta zorlanıyorsanız yukarıda bahsi geçen programların özelliklerini inceleyebilirsiniz.