Gaz Algılama Sistemi

Gaz Algılama Sistemleri Nedir?

Meskenlerden iş yerlerine ve devasa imalat tesislerine dek, hemen hemen her yerde yaygın bir şekilde kullanılan gaz, ısınma ve üretim için ihtiyaç duyulan enerji konusunda vazgeçilmez bir hâle gelmiştir. Doğru, verimli ve dikkatli kullanıldığında son derece kullanışlı olan bu enerji, gerekli önlemler alındığında aynı zamanda en güvenli enerji çeşitlerinden biridir. Gaz algılama sistemleri ise işte tam da bu ihtiyaçtan doğmuştur.

Özellikle büyük kapasiteyle çalıştırılan endüstriyel alanlarda, ortamda gaz birikmesi varsa bu durumu hemen tespit eden ve istenmeyen durumların önüne geçilmesini sağlayan sistemlere gaz algılama sistemleri denir. Günümüzde çok önemli bir rol oynayan bu sistemler sayesinde yangın, patlama veya zehirlenme gibi pek çok risk bertaraf edilir ve böylece can ve mal kaybı ile olası yaralanmalar engellenebilir. Bu süreçte aktif rol oynayan panellere bildirim ileten bu mekanizma, üretim yerlerini ve profesyonel alanları gaz kaçağı başta olmak üzere, gaz kaynaklı tehlikelere karşı uyarması nedeniyle hayati bir konumdadır. Zarar vermesi muhtemel gazlar gaz algılama dedektörleri yoluyla saptanır ve alanda bulunanlar zaman kazanır.

Gaz Algılama Sistemleri Nasıl Çalışır?

Gaz algılama sistemleri devreye girdikleri alanlarda patlayıcı, yanıcı veya zehirlenmeye yol açacak türden bir gaz; öngörülen seviyelerin üzerinde bir yoğunluğa ulaştığında havalandırma sistemlerinin otomatik olarak çalışmasını sağlar. Ayrıca, gaz akışını kesmek amacıyla vanaları kapatır, sesli ya da ışıklı ikazlarla alanda bulunanların dikkatini çeker. Bu sayede, söz konusu mekânlarda bulunan insanların tahliyesi de kolaylaşır ve ideal zaman yaratılmış olur.

Netser Grup ve Netwell sektöründeki derin tecrübesi ve alanında uzman ekibiyle birlikte, satış sürecinde ve satış sonrasında da üst düzey hizmet kalitesini sürdürmektedir. Uluslararası sertifikalara sahip olan, Türkiye ve Avrupa Birliği normları doğrultusunda üretilmiş Honeywell, Siemens, Drager ürünleri; gaz algılama, proses gaz analiz ve sürekli emisyon ölçüm sistemlerinin yanı sıra; endüstriyel iş güvenliği ekipmanları ve yanma teknolojileri konularında da yaratıcı mühendislik çözümleri sunmaktadır.

Gaz Algılama Sistemlerinde Dikkat Edilmesi Gereken Teknik Ayrıntılar Nelerdir?

Gaz algılama sistemleri teknik açıdan birçok ayrıntıdan oluşur. Yine de bu sistemlerde yaygın kullanılması nedeniyle, başlıca unsur sabit gaz dedektörleridir. Gaz kaçağı potansiyeli taşıyan noktalara yerleştirilen bu dedektörler, kendi ekranlarına sahiptir. Bu cihazlar gaz yoğunluklarını kaydedip alarm göstergeleriyle mevcut durumu gösterir ve çok kanallı denetleyiciye bağlanır.

Verilerin kullanım amacı ne kadar çok yönlü ise kurulacak gaz alarm sistemi ile gaz alarm dedektörü ve gaz alarm sensörü cihazlarının yapısı da o derecede karmaşık olacaktır. Kaydedilen veriler, sorunlu alanları tespit edip gereken güvenlik önlemlerinin alınmasını sağlar. Fakat kurulacak gaz algılama sisteminin amacı yalnızca uyarı olacaksa, verilerin depolanmasına gerek olmayabilir. Bu durumda sistemin teknik özellikleri de bu doğrultuda değişecektir. Yine de algılama sistemleri genellikle gaz dedektörü, sesli ve görsel alarm, uzaktan sıfırlama, sigortalı devre ve kontrol panelinden oluşan ve yaklaşık 20 metre genişliğe yayılan bir mekanizma çerçevesinde işler.

Teknik açıdan farklılık gösteren başka bir sistem ise oda tipi küçük gaz algılama sistemidir. Bu sistemlerde ana sütunları tasarım bileşenleri ve ara bağlantılar oluşturur. Örneğin; katalitik sensörlerdeki elektrik kablosu bağlantıları çıkış sinyaline ek olarak, sensörde sinyal gerilimini azaltan elektrik köprü devresine giden gücü de taşır. Bu durumda, her biri 1 mm uzunluğunda üç adet kare çekirdeğe gereksinim duyar.

Öte yandan toksik ve kimi yanıcı gaz algılama sistemlerinde belli bir mesafede, hava üzerinden numuneler alınır. Pompalar sentetik malzemeli ve dar çekirdekli boru sayesinde gazları sensörlere çeker. Hâliyle buradaki en önemli teknik detaylar sistem tasarımına uygun ölçülerde pompa ve boruların kullanılması, doğru sıralı numune alma ünitesinin tercih edilmesi ve filtrelerin veya gaz akışını kesen su tesisatının özenle seçilmesi olarak öne çıkar. Netser Grup iştiraklerinden Netwell tarafından kurulan oda tipi küçük gaz algılama sistemlerinde boru çekirdeği dikkatle tespit edilir, hem hızlı çalışan hem de numuneyi havayla seyreltebilecek ideal büyüklükte pompalar kullanılır. Sonrasında numune alma noktalarının her biri farklı bir boruya bağlanır. Eğer birden fazla noktadan yapılan bağlantılar tek bir merkezi sensöre gidiyorsa her numune arasında sensör temiz havayla boşaltılır.

Sabit sistemlerde denetleyiciler teknik ihtiyaca göre merkezi ya da dağıtılmış şekilde konumlandırılabilir. Kontrol panelli bu denetleyiciler, tek veya çok kanallı konfigürasyonlar halinde ortaya çıkar. Elektrik, alan ve maliyet bakımından daha tasarruflu bir sistem kurulumu isteniyorsa Netser Grup tarafından yapılacak çok kanallı kurulum ideal tercih olacaktır.

Netser Grup sistemlerindeki kontrol üniteleri, gaz alarm sensörü başına düşen gaz yoğunluğunu gösterir ve alarm, hata ve kapama gibi işlevleri yerine getiren dahili rölelere sahiptir. Alarm kesme ve sıfırlama, aralık dışı gösterge ve analog 4-20mA çıkışlar da rölelerin diğer teknik özellikleri olarak öne çıkmaktadır.

Gaz Algılama Sistemleri Nerelerde Kullanılır?

Her binanın ihtiyaç duyduğu gaz algılama sistemi farklıdır. Bu nedenle, örneğin bir alışveriş merkezi ile bir hastanede kurulacak sistemler, doğal olarak birbirinden belli noktalarda ayrışan mekanizmalar olacaktır. Aynı şekilde alanın genel nitelikleri, kapalı mı yoksa açık bir mekân mı olduğu, yaşam alanı mı yoksa üretim tesisi olarak mı faaliyet gösterdiği gibi noktalar, seçilecek gaz algılama sisteminde önemli birer etkendir. Uyarı mekanizması bu bilgiler ışığında tasarlanır ve amaca uygun yazılımsal ve donanımsal teçhizat söz konusu mekâna kurulur.

Bu açıdan bakıldığında gaz algılama sistemlerinden; hastaneler, otoparklar, eğitim kurumları, kimyasal üretim yapılan tesisler, laboratuvarlar, konaklama tesisleri, fabrikalar başta olmak üzere çeşitli endüstriyel üretim alanları, plazalar, rezidanslar gibi birçok farklı binada yararlanılabilir. Bunlardan farklı ve daha büyük ölçeklerde olmak üzere; içme suyu ve atık su arıtma tesisleri, izolasyon ve köpük yalıtım sanayii, enerji santralleri, ambalaj ve matbaa endüstrisi, yağ üretimi, çimento fabrikaları ve toz kömür siloları gibi yerlerde de bu sistemden faydalanılmaktadır.