Yangın algılama sisteminin parçası olan, Beam dedektörü olarak geçen İngilizce ürün isminin Türkçe de bir çok karşılığı vardır. Işın Dedektörü, Işın Bariyeri(beam barrier), konvansiyonel ışın tipi duman dedektörü, laser yangın algılama ışın dedektörü gibi farklı isimlerle de nitelendirilir. Bir ışın detektörü, yangın alarm sistemlerinde kullanılan bir duman tespit cihazıdır. Bu cihaz, bir yangının varlığını gösterebilecek duman veya diğer havadaki partiküllerin varlığını algılamak üzere tasarlanmıştır. Beam(ışın) detektörleri genellikle atriumlar, depolar ve konferans salonları gibi geniş açık alanlarda kullanılır, bu tür yerlerde geleneksel noktasal tip duman dedektörleri daha az pratik olabilir.
Bir ışın tipi detektörünün temel prensibi, bir verici ve bir alıcı içermesidir. Verici, bir ışın ışığı gönderir ve alıcı, genellikle vericinin karşısında konumlanmış olarak ışığı algılar. Normal koşullarda, duman yoksa, ışın, vericiden alıcıya kesintisiz bir şekilde hareket eder. Ancak, eğer bu ışının yoluna duman partikülleri girerse, ışığı saçar ve alıcı parça bu değişikliği algılar. Belirlenmiş bir ışık saçılma seviyesi algılandığında, beam detektörü yangın alarm sistemini tetikler. Alıcı kısmında reflektörler bulunur. Reflektör adedine göre ışın tipi duman dedektörünün çalışma mesafesi belli olur.
Beam detektörleri, belirli uygulamalarda avantajlar sunar, çünkü belirli çevrelerde daha az cihazla daha geniş alanları kapsayabilirler. Bu, belirli ortamlar için daha maliyet etkili olmalarını sağlayabilir. Bununla birlikte, çevresel faktörlere, özellikle toz veya diğer havadaki partiküller gibi, daha duyarlı olabilirler. Uygun şekilde bakımı gerçekleştirilmezse yanlış alarmlara neden olabilirler.
Beam detektörleri genellikle geleneksel nokta tipi duman dedektörlerinin pratik olmadığı geniş açık alanlarda kullanılır. İşte beam dedektörlerinin yaygın olarak kullanıldığı bazı uygulama alanları:
Beam detektörleri geniş alanlar için avantajlı olsa da, çevresel faktörlere, özellikle toz veya diğer havadaki partiküllere, daha duyarlı olabilir. Bu uygulamalarda beam detektörlerinin güvenilirliği ve etkinliği için düzenli bakım ve doğru kurulum önemlidir. Ayrıca, yangın güvenliği yönetmeliklerine ve kurallarına uygun olarak yangın tespit sistemlerinin tasarlanması ve kurulması önemlidir.